سیاوش غیبیپور، کارشناس بانکی در گفتوگو با خبرنگار ایبِنا درباره گامهایی که برای اصلاح نظام بانکی باید برداشته شود، گفت: سه محور ربوی بودن سیستم بانکی، سازوکارهای طولانی و مولد نبودن برای تولید، چالش در نظام بانکی کشور به حساب میآید و با توجه به بحثهایی که در کمیتههای مختلف صورت میگیرد، حل این موارد گرچه غیرممکن محسوب نمیشود، اما ساده هم نیست.
وی در ادامه یادآور شد: چارهسازی برای مباحث فوق در شرایطی که کشور ازتورم تشدید شده رنج میبرد، مشکل است زیرا در بسیاری از موارد نمیتوان انتظار داشت که با تورم ۴۰ درصدی، بر فرض مردم سپردهگذاری با سود ۱۰ درصدی انجام دهند تا با آن به گروه دیگری وام ۸ درصدی پرداخت شود، بنابراین یکی از مهمترین چالشهای نظام بانکی بحث تورم است. نظام بانکی با هر کیفیتی درصدد است تا تولید، دامپروری و کشاورزی را مورد تقویت قرار دهد و چنانچه فرض را براین گذاریم که محور دقیقا همین امر است، چگونه این امکان با وجود تورم ۴۲ درصدی میسر خواهد شد؟ آیا کسی حاضر میشود پول خود را با سود ۱۰ درصدی به بانک بسپارد؟
این کارشناس بانکی در این رابطه تصریح کرد: سازوکارهایی هم که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، به معنای انجام کار به سرعت و کاستن از میزان رفت و آمدها است. سیستمیتر شدن مکاتبات هم مسئله دیگری است که نه تنها جای پیشرفت دارد، بلکه نیاز هم به حساب میآید. درباره موضوع مبحث شرعی سود بانکی هم دو نظر متفاوت وجود دارد که باید این مسئله هم از طریق علما برطرف شود.
غیبیپور درباره ناترازی بانکها نیز اظهار داشت: سرمایه و دارایی بانکها از میزان کارآمدی کمی برخوردار است، یکی از مشکلاتی که در سیستم بانکی وجود دارد، بدهیهای معوقهای است که به بانک و سیستم قضایی مربوط میشود و هر دو طرف یکدیگر را دراین زمینه متهم میکنند، در حالی که تنها بخشی از آن به سیستم بانکی برمیگردد و این درصورتی است که وقتی سیستم بانکی درصدد پرداخت تسهیلات کلان برمیآید، باید بتواند این روند را کنترل و مسیریابی کند و بازگشتاش را مورد بررسی قرار دهد و مستقل عمل کند.
وی در این رابطه اضافه کرد: بسیاری از وامها تکلیفی است و بانک نمیتواند در برابر آن مقاومت به خرج دهد، اما زمانی که بازپرداخت آن به تعویق میافتد، همه یقه بانک را میگیرند زیرا پول مردم است و باید برگردانده شود. بنابراین در صورتیکه پرداخت معوقات به روز و زنده شود، بسیاری از مسائل خارج از استاندارد بودن کفایت سرمایه برطرف خواهد شد.
این کارشناس بانکی در خصوص نظارتپذیربودن بانکها نیز چنین توضیح داد: یکی از اشکالات موجود این است که بانکها در ارزیابی و بررسیها اشکال دارد زیرا طرحهای مختلف را بررسی میکند و مراحل آن میبیند، درصورت سالمسازی این مسیر بخشی از مشکلات برطرف خواهد شد. میلیاردها در رابطه با پروژهای هزینه میشود که در نهایت به این نتیجه میرسند که توجیه ندارد زیرا موارد اولیه آن موجود نیست، اینها مواردی است که باید پیش از کلید خوردن هر کاری به آن اندیشید. طرح کشاورزی سراغ دارم که برای آن چند میلیارد وام گرفته شد و در نهایت به نتیجه کم آبی رسیدند، در حالی که باید در ابتدا مجوزهای لازم برای آب را اخذ میکردند، بعد از آن به دریافت تسهیلات رو میآوردند.